Milli yas ya da Ulusal yas, bir ülkenin halkının büyük bölümü tarafından yerine getirilen yas tutma ve anma eylemlerinin gerçekleştirildiği günler olarak ifade edilebilmektedir. Kahramanmaraş depremi ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan, sosyal medya hesabından gerçekleştirdiği açıklamada, '6 Şubat 2023 tarihinde ülkemizde meydana gelen depremler sebebiyle yedi gün süreyle millî yas ilan edilmiştir. Bütün yurtta ve dış temsilciliklerimizde 12 Şubat 2023 Pazar günü güneşin batışına kadar bayrağımız yarıya çekilecektir.' ifadelerini kullandı. Peki, Milli Yas nedir, ne demek? Milli Yas ne anlama gelir? İşte konuyla ilgili ayrıntılı detaylar...
Milli yas nedir sorusunun yanıtı şu şekildedir: Bir ülke halkının büyük bir çoğunluğu tarafından kabul edilen, kendi ülkesinde veya başka bir ülkede yaşanan önemli derecedeki bir kişinin ölümü, yıl dönümü nedeniyle ilan edilen güne milli ya da ulusal yas denir. Milli yas ilan edilen bir ülkede bayraklar yarıya indirilir. Ülkemizde sadece TBMM ve Anıtkabir önündeki bayraklar yarıya indirilmez.
Ayrıca doğal afet, facia, kaza, savaş veya terör saldırısı nedeniyle de milli yas ilan edilebilir.
Türk Bayrağı Kanunu'nun uygulanışını düzenleyen Türk Bayrağı Tüzüğü'nde ise sürekli bayrak çekilecek resmi daire ve kuruluşlar "TBMM, Anıtkabir, Polis, jandarma, hudut, gümrük, muhafaza karakolları ile hudut kapıları" olarak belirleniyor.
Cumhurbaşkanlığı, Hükümet kanalları, limanda demirli veya seyir halinde bulunan makineli, büyük ve küçük her çeşit deniz aracıyla devlet işlerinde kullanılan makinesiz deniz araçları" her gün bayrak çekilecek yerler olarak sıralanıyor.
Bayrağı yarıya indirme geleneği 17. yüzyılda başlamıştır. Bazı kaynaklara göre bayrak indirmenin temelinde "görünmez bir ölüm bayrağına" yer açmak bulunmaktadır.
Türk bayrağı, 10 Kasım 1938'de sabah saat 9'u 5 geçe ölen Mustafa Kemal Atatürk'ün anısına, her 10 Kasım'da, 09:05 ile gün batımı arasında yarıya indirilir. Diğer zamanlarda hükümet, Türk siyasetinin ana figürleri anısına saygı işareti veya ulusal yas esnasında bayrağın yarıya indirilmesi kararlaştırılabilir.
Böyle bir karar verildiğinde, tüm hükümet binaları, ofisler, devlet okulları ve askeri üsler bayraklarını yarıya indirmektedir.
Ankara'daki Büyük Millet Meclisi'ndeki bayrak, durum ne olursa olsun asla yarıya indirilmez, Mustafa Kemal Atatürk'ün anıt mezarının yer aldığı Anıtkabir'deki bayrak ise sadece 10 Kasım'da yarıya indirilir. Yarıya çekilecek bayrak öncelikle tam yüksekliğine yükseltilmeli, daha sonra ise direğin yarısına indirilmelidir.
