Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), multipl skleroz (MS) hastalarının tedavisinde kullanılan ocrelizumab etken maddeli ilaç olan Ocrevus'u ayaktan tedavi gören hastalar için geçici olarak geri çekti. Hastalar artık ilacı eczaneden temin edemeyecekler. Ancak hastanede yatan hastalara yönelik geri ödeme kapsamında uygulanmaya devam edilecek. MS, beyin ve omurilikte, sinir liflerini saran koruyucu miyelin kılıfının hastalığı olarak ortaya çıkar. Merkezi sinir sistemi ile organlar arasındaki iletişimi sağlayan omurilik üzerindeki miyelin tabakasının tahrip olması sonucunda ortaya çıkar. Bu tahribatın olduğu bölgelerde sertleşmiş dokular (skleroz) oluşur, buna plak denir. Plaklar, sinir sistemi içinde birçok yerde oluşabilir ve sinirler boyunca iletilen mesajların engellenmesine neden olabilir. MS hastalarının yaklaşık üçte ikisinde ilk belirtiler 20-40 yaş arasında ortaya çıkar. Ancak erken başlangıçlı hastalar ve 40 yaşından sonra başlayan vakalar da vardır. Türkiye'de yaklaşık 70 bin MS hastası bulunmaktadır.
Son yıllarda MS tedavisinde önemli gelişmeler yaşanmaktadır. 2018'den beri kullanılan Ocrevus ilacı MS hastalarının tedavisinde son derece etkili ve önemlidir. Türkiye'de 6 bin MS hastası Ocrevus kullanmaktadır. Yani bu ilaç, 6 ayda bir serum şeklinde verilen ve 6 bin insan için hayati öneme sahip olan bir tedavi seçeneğidir.
Ancak 31 Mayıs'ta SGK, söz konusu ilacı ödeme sistemi MEDULA'da geçici olarak askıya aldı. Bu durum, endişe içinde olan 6 binden fazla MS hastası ve hekimleri tarafından geri alınmasını beklenmektedir.
Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Cavit Boz, konuyla ilgili olarak ilacın hastalar için önemli bir tedavi ve ihtiyaç olduğunu belirterek, söz konusu kararın düzeltilmesini beklediklerini ifade etti.
MS tedavisinde hastaların ihtiyaçlarına göre birinci, ikinci ve üçüncü basamak ilaçlar kullandığını belirten Prof. Dr. Boz, şunları söyledi: "Bu kararın neden alındığını bilmiyoruz. Bazı hastalarda birinci ve ikinci basamak ilaçlar yeterli olabilir. Ancak bazı hastalarda bu ilaçlar etkili olmayabilir ve daha güçlü bir tedavi gerekebilir. Ocrevus, daha etkili tedavilerden biridir. Özellikle erken dönemde kullanıldığında sakatlıkları önlemekte son derece etkilidir."
Alternatif bir seçeneğin olup olmadığı sorusuna ise Prof. Dr. Boz, "Alternatifleri mevcut, ancak onlar da pahalı tedavilerdir. Ayrıca alternatifler, tam anlamıyla Ocrevus'un yerini tutmamaktadır. Özellikle genç MS hastalarında herhangi bir sakatlık gelişmesini engellemek için kullanmak istiyoruz. Her hasta için değil, ancak belli bir grup hastada ihtiyaç duyulan bir tedavidir" yanıtını verdi.
Ocrevus ilacı, ataklarla seyreden MS (RRMS) ve birincil ilerleyici MS (PPMS) hastalarının yaşam kalitesini artırır ve hastalıklarını kontrol altında tutmak için kullanılır. Ocrevus, PPMS endikasyonu için dünya ve Türkiye'de onaylanmış tek ilaçtır.
Mağduriyet yaşayan hastalar, dilekçelerinde kaygılarını paylaşarak şunları belirtti: "Ocrevus ilacı, dünya genelinde MS hastaları için son derece önemli ve etkili bir tedavi seçeneği olarak bilinmektedir. Ancak SGK sisteminde ilacın geçici olarak askıya alınması, tedavi süreçlerimizi olumsuz etkilemekte ve sağlık durumumuzun kötüleşmesine yol açmaktadır.
MS, uygun tedavi uygulanmadığında geri dönüşü olmayan fiziksel ve zihinsel hasarlara neden olabilen, tedavisi olmayan bir hastalıktır. Ocrevus'a erişememek, bizi geri dönüşü olmayan hasarlar konusunda endişelendiriyor. Uzman hekimler tarafından belirlenen uygun tedaviye erişememek, engelli kalma endişesi yanında ek zorluklarla da karşı karşıya getiriyor.
Bu durumun çeşitli sorunlara yol açacağından endişe duyuyor ve yetkililerin acil bir çözüm bulmalarını talep ediyoruz."
Ayrıca hastalar, tedavinin düzenli bir şekilde kullanılması gerektiğini de hatırlattı: "İlacın askıya alınması nedeniyle tedavi sürekliliği tehlikeye girmekte, hastaların atak geçirme riski artmaktadır. MS hastalarının uygun koruyucu tedaviye sürekli olarak erişememeleri durumunda ise geri dönüşü olmayan ve tedavi edilemez sonuçlar ortaya çıkabilir. MS henüz iyileştirici bir tedaviye sahip olmayan bir hastalıktır ve koruyucu tedavilerin sürekli kullanılması önemlidir.
