Sırrı Süreyya Önder, Türk siyasetçi ve senaristtir. 23 Haziran 1962 tarihinde İstanbul'da doğmuştur. 1990'lı yıllardan itibaren Kürt meselesi ve insan hakları konularında aktif olarak çalışmalara katılmış ve bu konularda yazılar yazmıştır.
Sırrı Süreyya Önder, 2011 yılında yapılan genel seçimlerde Barış ve Demokrasi Partisi (BDP) İstanbul milletvekili olarak seçilmiştir. 2014 yılında ise Halkların Demokratik Partisi (HDP) tarafından İstanbul milletvekili adayı olarak gösterilmiş ve seçilmiştir.
Siyasi kariyerinin yanı sıra, Sırrı Süreyya Önder senarist olarak da tanınmaktadır. 2013 yılında çekilen "Yol Ayrımı" adlı filmde senarist olarak yer almıştır. Ayrıca "Binbir Gece" ve "Çoğunluk" gibi birçok filmde senarist olarak çalışmıştır.
1978 yılında, Adıyaman Lisesi'nde lise ikinci sınıf öğrencisi olan Önder, Maraş Katliamı'nı protesto ettiği için tutuklandı ve cezaevine gönderildi. Tahliye olduktan sonra Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'ni tercih etti ve bu tercihiyle Ankara'ya gitti. Ancak 12 Eylül Darbesi gerçekleştiğinde Ankara'daydı ve bu süreçte bir kez daha tutuklandı. Uzun bir yargılama sürecinin ardından 12 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Afişlerle aranmaya başladığı dönemde Ankara'nın Altındağ ilçesinde bir gecekonduda saklanmaya başladı. Ancak saklandığı yeri ihbar eden bir arkadaşı tarafından yakalandı ve 105 gün boyunca DAL adı verilen bir yerde tutuldu. 105 günlük tutukluluğun ardından cezasının sona erdiği belirtildi. Açlık grevleri ve diğer protestolar nedeniyle farklı cezaevlerinde toplamda yedi yıl hapis yattı.
Önder'in 2013 yılında Taksim Gezi Parkı direnişine karıştığı ve bir biber gazı fişeğinin isabet etmesi sonucu hastaneye kaldırıldığı bildirildi. Ayrıca, Abdullah Öcalan ile Türk Hükümeti arasında 28 Şubat 2015'te Dolmabahçe Mutabakatı'na yol açan diyalogu kolaylaştıran HDP'li siyasetçilerden oluşan bir heyetin parçasıydı. Önder, 2013 yılında Nevruz kutlamaları sırasında yaptığı bir konuşma nedeniyle 3 Aralık 2018'de 43 ay hapis cezasına çarptırıldı. 6 Aralık 2018'de Kocaeli'deki bir cezaevine girdi. Ancak Anayasa Mahkemesi'nin ifade özgürlüğünün ihlal edildiğine karar vermesinin ardından, bir gün önce, yani 4 Ekim 2019'da serbest bırakıldı. 17 Mart 2021'de Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Bekir Şahin, PKK ile örgütsel birlik içinde olduğu gerekçesiyle Önder ve diğer 686 HDP'liye 5 yıl siyaset yasağı ve HDP'nin kapatılması için Anayasa Mahkemesi'ne dava açtı.
SIRRI SÜREYYA ÖNDER TEKRAR MECLİSE GİRDİ Mİ?
Sırrı Süreyya Önder 28. Dönem Milletvekilliği seçimlerinde Yeşil Sol Parti İstanbul Mİlletvekili olarak meclise girdi.
