Kahramanmaraş merkezli depremlerde binlerce kişi hayatını kaybetti. Depreme dayanıklı olarak satılan binaların bir çoğunun da yerle bir olduğu görüldü. Deprem afetinin ardından vatandaşlar yaşadıkları evlerin depreme karşı dayanıklı olup olmadığını merak ediyor. Deprem dayanıklılık testi yaptırmak isteyenler belediyelere ve bazı özel firmalara başvuru yaptı. Beton dayanıklılık tesi için evlerden karot örneği alınıyor. Vatandaşlar ise Karot testi binaya zarar verir mi? Kolondan örnek alma zararlı mı? sorularına son günlerde yanıt arıyor.
Karot testi binaların taşıyıcı kolonlarının beton kalitesini ölçmek için kullanılan bir yöntemdir. Pek çok vatandaş karot örneği almanın binaya zarar verip vermeyeceğini merak ediyor. Konuya ilişkin açıklama Yapı ve Zemin Denetimi Laboratuvarları Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Yaşar Poyraz'dan geldi. Poyraz alınan örneğin binaya zarar vermeyeceğini belirtti. "Numuneler alındıktan sonra oluşan boşluğu büzülmeyen kimyasal harçlarla dolduruyoruz. İşlemlerin binalara zarar verdiği düşüncesi yanlıştır. Kesinlikle binanıza bir zara vermez. Hiçbir donatıyı da kesmiyoruz. Röntgen cihazıyla donatının yeri bulunuyor." dedi.
Karot örneği alma içinin uzman bir ekip tarafından da yapılması gerektiği vurgulanıyor. Karot testi belirli standartlar çerçevesinde yapılması gerekiyor. Bir betonarmede asla çeliğin kesilmemesi gerekiyor. Sadece beton alınan örneklerin ise kolona zarar vermeyeceği ifade ediliyor. Sadece örneğin alındığı yerde bir tahribat oluşuyor ve bunun da ivedilikle giderilmesi gerekiyor.
Karot örneği almak için öncelikle binanın röntfeni çekilmesi gerekir. Demirlerin kesilmemesi gerekiyor. Örneğin sadece betondan alınması oldukça önemli. Belirli bir plan ve kontrol dahilinde yapılması gereken bu test aksi halinde bina için risk oluşturabilir. Rastgele bir binanın uygun olmayan bir bölgesinden karot testi almak mevcut yapıyı bozmaya yol açabilir. Karot örnekleri ile binanın beton kalitesi ölçülebilir. Ancak depreme dayanıklılık açıısında sadece betonun kalitesi tek başına bir ölçüt değildir.
Yavuz Işık ise konuya dair yaptığı açıklamada "Kiriş, kolon perde gibi yerlerden projede belirtilen sayıda numune alınması gerekiyor. İstediğiniz gibi bir kolonun veya perdenin üstünden çok sayıda numune alamazsınız, onun standartı var ve o standarta göre alınmalı. Bir betonarmede asla çeliği kesmeyeceksiniz, ona zarar verilmemeli" dedi.
Karot testi son günlerde oldukça popüler. Vatandaşlar evlerine karot örneği aldırıp test yaptırma düşüncesinde. Karot örneği binanın pek çok alanından alınabilir ancak bu işlem uzman ekipler tarafından binanın demir sistemine zarar vermeden yapılması gerekiyor. Binadan alınan silindir şekilde alınan numuneler çeşitli testlere tabi tutuluyor.
Karot testi sonucunda eğer bina depreme dayanıksız çıkarsa kentsel dönüşüm kapsamına girip, tahliye kararı çıkabiliyor.
Binalardan alınan test örneklerinin sonuçlarının çıkma zamanı yoğunluğa göre değişir. Deprem afetleri ile sarsıldığımız şu günlerde vatandaşlardan depem dayanıklılık testlerine büyük talep var. Dolayısıyla test sonuçlarının çıkış süresi bir miktar uzayabilir. Çevre ve Şehircilik Bakanlığından lisans almış kuruluşlar tarafından yapılan karot test analizlerinin sonuçlarının 1-2 ay içerisinde çıkması beklenebilir.