Glutensiz yaşam, çölyak hastalığı ve sağlıklı beslenme arayışında bir çözüm mü" Bilimsel araştırmalar, bu diyetin faydalarını ve zorluklarını ortaya koydu.
Uzmanlar, glutensiz hayatın mümkün olduğunu ancak dikkat gerektirdiğini vurguladı.Gluten, buğday, arpa ve çavdar gibi tahıllarda bulunan bir protein.
Kimileri için sindirimi zor bir madde, kimileri için ise tamamen yasaklı bir düşman. Özellikle çölyak hastalığı ve gluten duyarlılığı olan bireyler için glutensiz yaşam, bir tercih değil, bir zorunluluk.Son yıllarda sağlıklı beslenme trendleriyle birlikte glutensiz diyet, geniş kitleler tarafından da benimsendi.Peki, glutensiz bir hayat gerçekten mümkün mü" Bilimsel araştırmalar ve uluslararası uzmanlar, bu diyetin hem fırsatlarını hem de zorluklarını masaya yatırdı.Uzmanlar, glutensiz yaşamın çölyak hastaları için hayat kurtarıcı olduğunu, ancak herkes için gerekli olmayabileceğini vurguladı.
BİLİMSEL ARAŞTIRMALAR: GLUTENİN ETKİLERİ
Çölyak hastalığı, bağışıklık sisteminin gluten proteinine karşı anormal bir tepki vermesiyle ortaya çıkan otoimmün bir rahatsızlık.
Gluten, çölyak hastalarında bağırsak duvarına zarar vererek besin emilimini bozuyor ve yorgunluk, karın ağrısı, ishal ve kilo kaybı gibi semptomlara yol açtı.The Lancet Gastroenterology & Hepatology'de yayımlanan bir çalışma, çölyak hastalarının %1-2'sinin dünya nüfusunda bulunduğunu ve bu bireylerin glutensiz diyete sıkı sıkıya bağlı kalması gerektiğini gösterdi.Tedavi edilmediğinde, çölyak hastalığı bağırsak kanseri ve osteoporoz gibi ciddi komplikasyonlara neden olabildi.Harvard Üniversitesi'nden Gastroenterolog Dr.
Alessio Fasano, "Çölyak hastaları için glutensiz diyet, tek etkili tedavi yöntemi.
Gluten, bu hastalarda bağırsaklarda iltihaplanmayı tetikliyor ve uzun vadede hayati riskler oluşturuyor" dedi.Dr.
Fasano'nun araştırmaları, çölyak dışı gluten duyarlılığı (NCGS) olan bireylerin de glutenden kaçınarak semptomlarda iyileşme yaşadığını ortaya koydu.
Ancak, gluten duyarlılığı tanısı koymak, çölyak kadar net değil ve bu durum, yanlış diyet uygulamalarına yol açabildi.
GLUTENSİZ DİYETİN POPÜLERLİĞİ: GEREKLİLİK Mİ, TREND Mİ"
Son yıllarda glutensiz diyet, sağlıklı yaşam trendlerinin bir parçası haline geldi.
Ancak bilim, bu diyetin herkes için gerekli olmadığını söyledi.Tufts Üniversitesi'nden Beslenme Uzmanı Dr.
Dariush Mozaffarian, "Glutensiz diyet, çölyak hastalığı veya gluten duyarlılığı olmayan bireylerde sağlık açısından ek bir fayda sağlamıyor.
Aksine, tam tahıllı gıdaların diyetten çıkarılması, lif ve B vitamini eksikliklerine yol açabilir" uyarısında bulundu.The American Journal of Clinical Nutrition'da yayımlanan bir çalışma, glutensiz ürünlerin genellikle daha yüksek şeker ve yağ içeriğine sahip olduğunu ve bu durumun kilo alımı riskini artırabileceğini gösterdi.İngiltere'deki King's College London'dan Diyetisyen Dr.
Sarah Schenker, glutensiz diyetin sosyal ve ekonomik zorluklarına dikkat çekti:"Glutensiz ürünler genellikle daha pahalı ve erişimi zor.
Ayrıca, restoranlarda veya sosyal ortamlarda glutensiz seçenek bulmak, hastalar için stres kaynağı olabiliyor."Dr.
Schenker, çölyak hastalarının diyetlerini bir diyetisyenle planlamasının, besin eksikliklerini önlemede kritik olduğunu vurguladı.
GLUTENSİZ YAŞAMIN ZORLUKLARI VE ÇÖZÜMLERİ
Glutensiz yaşam, özellikle çölyak hastaları için bir zorunluluk olsa da, bu diyetin uygulanması kolay değil.
Gluten, sadece tahıllarda değil, soslar, işlenmiş gıdalar ve hatta bazı ilaçlar gibi beklenmedik ürünlerde de bulunabildi.Avustralya'daki Monash Üniversitesi'nden Dr.Jane Muir, "Glutensiz diyet, çapraz bulaşma riski nedeniyle titizlik gerektirir. Örneğin, aynı mutfakta glutenli ve glutensiz yemeklerin hazırlanması, hastalar için risk oluşturabilir" dedi.
Dr.Muir'in liderliğinde geliştirilen düşük FODMAP diyeti, gluten duyarlılığı olan bireylerde semptomları hafifletmek için sıkça kullanıldı.
PEKİ, GLUTENSİZ HAYAT NASIL SÜRDÜRÜLEBİLİR"
UZMANLAR ŞU ÖNERİLERDE BULUNUYOR:Etiket Okuyun: Paketli ürünlerin içerik listesini kontrol edin ve "gluten içerebilir" uyarılarına dikkat edin.Doğal Gıdalar Tercih Edin: Pirinç, kinoa, karabuğday ve glutensiz yulaf gibi doğal tahıllar, besleyici alternatifler sunar.Diyetisyen Desteği Alın: Besin eksikliklerini önlemek için bir uzmandan kişiselleştirilmiş bir diyet planı isteyin.Çapraz Bulaşmayı Önleyin: Mutfakta ayrı kaplar ve temiz çalışma alanları kullanarak gluten temasını en aza indirin.
GLUTENSİZ BESLENMENİN FAYDALARI VE RİSKLERİ
Çölyak hastaları için glutensiz diyet, bağırsak sağlığını restore ederek yaşam kalitesini artırdı.The New England Journal of Medicine'da yayımlanan bir çalışma, glutensiz diyete sıkı sıkıya uyan çölyak hastalarının bağırsak hasarının %80'inde iyileşme gösterdiğini bildirdi.
Ayrıca, gluten duyarlılığı olan bireylerde bu diyet, karın şişkinliği ve yorgunluk gibi semptomları azalttı.Ancora, glutensiz diyetin gereksiz yere uygulanması riskler taşıyabilir.
Dr.Dariush Mozaffarian, "Tam tahıllar, kalp sağlığı ve bağırsak mikrobiyomu için kritik.
Glutensiz diyete geçiş, bu faydaları kaybetmenize neden olabilir" dedi.
Ayrıca, glutensiz ürünlerin yüksek maliyeti ve sınırlı erişimi, bu yaşam tarzını zorlaştırabildi.
UZMANLARDAN YENİ UFUKLAR
Bilim dünyası, glutensiz yaşamı kolaylaştırmak için yenilikçi çözümler aradı. Örneğin, Kanada'daki Alberta Üniversitesi'nden Dr.Justin MacDonald, glutenin bağırsaklarda parçalanmasını sağlayan enzim temelli tedaviler üzerinde çalışıyor.
Bu tedavi, çölyak hastalarının küçük miktarlarda gluten tüketmesine olanak tanıyabilir.
Dr.MacDonald, "Bu tür yenilikler, glutensiz diyetin katı kurallarını esneterek hastaların hayatını kolaylaştırabilir" dedi.
BİLİNÇLİ BİR GLUTENSİZ HAYAT
Glutensiz yaşam, çölyak hastalığı ve gluten duyarlılığı olan bireyler için bir zorunluluk, ancak sağlıklı beslenme arayışındaki herkes için bir gereklilik değil.
Bilimsel araştırmalar ve uzman görüşleri, bu diyetin çölyak hastaları için hayat kurtarıcı olduğunu, ancak bilinçli uygulanması gerektiğini gösterdi.Dr.
Alessio Fasano, "Glutensiz diyet, doğru kişiler için mucizevi.
Ancak, bu yolu seçmeden önce bir uzmana danışmak şart" dedi.
