9716,77%-0,05
32,47% -0,21
34,93% 0,38
2438,49% 0,65
3991,84% -0,04
Bu makalede, Rusya tarihindeki önemli liderlere karşı gerçekleştirilen devirme ve suikast girişimleri incelenmektedir. İlk Çar IV. İvan'dan SSCB'nin son lideri Mihail Gorbaçov'a kadar olan dönemde yaşanan olaylar ve detayları anlatılmaktadır.
Rusya'nın özel askeri şirketi Wagner'ın ayaklanması ve ilerleyişiyle birlikte iddia edildiğine göre ülkenin Devlet Başkanı Vladimir Putin'in görevinden alınacağı, gergin Rusya tarihini hatırlatan bir dönemden kesitler sunulmuştur. Rus tarihçi Profesör Nicholas V. Riasanovski'nin "Rusya Tarihi" adlı kitabında, Rus liderlerine yönelik 6 büyük devirme ve suikast girişimi olduğu belirtilmektedir. Bu eylemler şu şekilde gelişmiştir:
IV. İvan, Rus Çarlığı'nın kurucusu olarak kabul edilen ve "Korkunç İvan" olarak bilinen lider, 1584 yılında satranç oynarken inme geçirerek hayatını kaybetmiştir. Bazı araştırmacılar, Çar'ın mezarında bulunan yoğun cıva izlerinin zehirlenme kanıtı olduğunu düşünmektedir. Korkunç İvan'ın, kendisi tarafından yüksek mevkilere getirilen soylular tarafından zehirlendiği düşünülmektedir.
Rusya İmparatoru II. Aleksandr'a hayatı boyunca üç kez suikast girişiminde bulunulmuştur. Ancak 1881 yılında St. Petersburg'da gerçekleştirilen bir saldırı imparatorun hayatına mal olmuştur. Sol bir örgüt olan "Narodnaya Volya" üyeleri, imparatorun bulunduğu meydanda iki bomba patlatarak saldırı düzenlemiştir. İmparator, bu saldırı sonucunda ağır yaralanmış ve hayatını kaybetmiştir.
1891 yılında Rusya Prensi II. Nikolay'a, Japonya'daki Otsu kenti ziyareti sırasında bir polis memuru olan Tsuda Sanzo tarafından kılıçla saldırı düzenlenmiştir. Prens Nikolay, saldırıdan hafif sıyrıklarla kurtulmuştur. Sanzo, ömür boyu hapis cezasına çarptırılmış ve aynı yıl hapishanede hayatını kaybetmiştir. Romanov hanedanlığının son imparatoru olan II. Nikolay ise 1918 yılında tutuklu olarak yaşadığı Yekaterinburg'da eşi ve çocuklarıyla birlikte kurşuna dizilerek öldürülmüştür.
SSCB'nin ilk lideri Vladimir Lenin, 1918 yılında bir fabrikada düzenlediği mitingin ardından silahlı saldırıya uğramıştır. Fanya Kaplan adlı bir militan, Lenin'e yaklaşarak üç kez ateş etmiştir. Lenin ağır yaralanmış ve sağlığı bir daha eskisi gibi olmamıştır. Kaplan ise suikast girişiminden üç gün sonra idam edilmiştir.
SSCB'nin ikinci lideri Josef Stalin, Rusya tarihinde birçok suikast girişimine maruz kalmıştır. En büyük tehditlerden biri, 1938 yılında Genrik Lyuşkov isimli eski bir gizli polis memurundan gelmiştir. Lyuşkov, Türkiye-SSCB sınırını geçerek Japonya'ya kaçmış ve Soçi'deki yazlık konutta bulunan Stalin'i öldürmeyi planlamıştır. Ancak KGB tarafından örgüte sızılarak girişim öncesinde durdurulmuştur.
SSCB'nin eski lideri Leonid Brejnev, 1969 yılında Viktor İlyin adlı bir asker kaçağı tarafından suikast girişimine uğramıştır. İlyin, Brejnev'i koruyan bir polis memuru kılığında saklanarak liderin konvoyuna ateş etmiştir. Ancak kurşunlar Brejnev'in aracına değil, arkasındaki Rus astronotların aracına isabet etmiştir. İlyin tutuklanmış ve hapis cezasına çarptırılarak ruh ve sinir hastalıkları merkezine gönderilmiştir.
SSCB'nin son lideri Mihail Gorbaçov'un demokratikleşme çabalarına tepki gösteren Aleksander Şimonov adlı bir mühendis, 1990 yılında Moskova'da gerçekleştirilen askeri geçit törenine katılmış ve Gorbaçov'u hedef almıştır. Şimonov, Kızıl Meydan'daki mozoleye doğru ilerlerken silahını ateşlemiştir. Ancak Gorbaçov, bu suikast girişiminden kurtulmayı başarmıştır. Şimonov tutuklanmış ve ruh ve sinir hastalıkları merkezine gönderilmiştir.
Bu olaylar, Rusya'nın tarihinde liderlere yönelik gerçekleşen önemli eylemler olarak kaydedilmiştir.